نظریۀ نئوکلاسیک، رقابت را یک موقعیت تعادلی می‌پندارد و آن را براساس ساختار بازار و تعداد بنگاه‌ها و شباهت آنها تعریف می‌کند. از سوی دیگر منتقدین این نظریه همچون‌هایک، شومپیتر، و روژن معتقدند رقابت فرایندی است که با تغییر دائمی، ابداع و نوآوری همراه است و اساساً تعادل ویژگی رقابت نمی‌باشد. رقابت فرایندی است پویا برای کشف ناشناخته‌ها که در طی آن روش‌های تولید و محصولات برتر معرفی می‌شوند. مخالفین نظریه نئوکلاسیک رقابت به جای تأکید بر همگنی محصول و شباهت بنگاه‌ها معتقدند هر بنگاه در بازار برای کسب مزیت رقابتی می‌باید قادر به تغییر ویژگی‌های خود باشد و محصول و خدمات خود را به شکلی متفاوت از سایر رقبا ارائه دهد. در این مقاله تلاش می‌شود مفاهیم و دیدگاههای مختلف رقابت معرفی شود و سپس نقد نظریه نئوکلاسیک از دیدگاه مخالفین آن مطرح می‌شود و نظریه فرایندی تکاملی رقابت و ویژگی آن به بحث گذارده می‌شود. با ارزیابی وضعیت رقابت در اقتصاد ایران با تأکید بر بخش صنعت و تطبیق آن با نظریه‌های رقابت درمی‌یابیم رقابت بین بنگاه‌ها مطرح نمی‌باشد و عمدتاً رقابت بین بخش‌های مختلف برقرار می‌باشد و این نتیجه اجتناب‌ناپذیر شیوه رایج تخصیص اداری منابع می‌باشد.