دانشگاه پیام نور، تهران، ایران ، noraniazad@gmail.com
چکیده: (4401 مشاهده)
هدف محوری این مطالعه اندازهگیری درجه تبانی و بررسی اثرات آن بر سودآوری و تمرکز در صنعت تولید مواد و محصولات شیمیایی ایران است. بدین منظور از دادههای نه زیربخش فعال کد چهاررقمی (ISIC)این صنعت در بازه زمانی 1393-1375 استفاده شده است. در این تحقیق ضمن اندازهگیری درجه تبانی با بهرهگیری از روش گشتاورهای تعمیمیافته سیستمی دو مرحلهای (SYS-GMM) اثرات متقابل همکاری و ائتلاف بین بنگاهها با سودآوری و تمرکز مورد تحلیل قرار میگیرد. نتایج پژوهش با استناد به متوسط ضریب تبانی نشان میدهد که بنگاهها در خصوص قیمت و مقدار به همکاری با یکدیگر میپردازند. با افزایش تمرکز علاوه بر آنکه میزان تبانی و ائتلاف بین بنگاهها افزایش مییابد رابطه غیرخطی بین تمرکز و تبانی نیز تأیید میشود. از سویدیگر، هرچند نتایج این مطالعه گویای اثرات مثبت همکاری، تمرکز و کارایی بر سودآوری است، اما در این میان، تمرکز و تبانی نقش مؤثر و برجستهتری دارند. همچنین نتایج بررسی آزمون علیت گرنجری دمیترسکیو- هارلین نیز مؤید آن است که در صنعت تولید مواد و محصولات شیمیایی عملکرد بازار هم متأثر از ساختار بازار (تمرکز) و تبانی (رفتار) بوده و هم از کارایی هزینهای نشات گرفته است؛ بنابراین در این صنعت هر دو فرضیه تبانی و ساختار کارایی هزینه تأیید میشود.
noraniazad S, khodadad kashi F. A Dynamic Modeling of Cooperation and Validation of Collusion and Efficient Structure Theories in Iran’s Chemical Production Industry. qjerp 2018; 26 (86) :7-37 URL: http://qjerp.ir/article-1-2021-fa.html
نورانی آزاد سمانه، خداداد کاشی فرهاد. تحلیل پویای درجه ائتلاف و اعتبارسنجی نظریه تبانی و ساختار کارا
در صنعت محصولات شیمیایی ایران
. فصلنامه پژوهش ها وسیاست های اقتصادی. 1397; 26 (86) :7-37